İnşaat Hukukunda Alacağın Temliki (Devri)
Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 183-194. maddeleri arasında düzenlenen “alacağın temliki” mevcut bir alacak hakkının, alacaklı (temlik eden) ile üçüncü bir kişi (temlik olunan) arasında yapılan yazılı bir sözleşmeyle devredilmesi işlemidir. Bu işlemle birlikte borç ilişkisinin konusu değil, alacaklı tarafı değişir; temlik olunan, eski alacaklının yerine geçer.
Temel kavramlar:
- Hukuki Nitelik: Alacağın temliki, yeni bir borç yaratmayan, mevcut bir alacağı devreden bir tasarruf işlemidir. Hukuki sebepten bağımsız (soyut) bir nitelik taşır; dayandığı temel işlem geçersiz olsa bile temlik geçerliliğini korur.
- Şekil Şartı: Geçerliliği için adi yazılı şekilde yapılması yeterlidir; resmi şekil aranmaz.
- Borçlunun Durumu: Temlikin geçerliliği için borçlunun rızası veya onayı gerekmez. Ancak borçlu, temliki öğrendiği ana kadar eski alacaklıya karşı sahip olduğu savunmaları (def’ileri) yeni alacaklıya karşı da ileri sürebilir.
- Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmeleri: Bu sözleşmelerde yüklenicinin henüz mülkiyetini kazanmadığı bir bağımsız bölümü üçüncü kişiye satması, hukuken bir gayrimenkul satışı değil, arsa sahibinden mülkiyeti talep etme hakkının (kişisel hakkın) temlikidir. Üçüncü kişinin arsa sahibinden hak iddia edebilmesi, yüklenicinin sözleşmesel edimlerini yerine getirmiş olmasına bağlıdır. Yüklenici edimini ifa etmezse, üçüncü kişi arsa sahibinden talepte bulunamaz, sadece yükleniciden tazminat isteyebilir.
- Temlik Edenin Sorumluluğu: İvazlı bir temlikte, temlik eden alacağın varlığından (TBK m. 191/I) ve devralana gerekli bilgi ve belgeleri teslim etmekten sorumludur.
1. Alacağın Temlikinin Tanımı ve Hukuki Mahiyeti
Alacağın temliki, devreden (eski alacaklı) ile devralan (yeni alacaklı) arasında yapılan bir sözleşme uyarınca, bir alacak hakkının devralana geçmesini sağlayan hukuki bir işlemdir. Bu işlem, sözleşme, yasa kuralı ya da bir yargı kararına dayanabilir ve üçlü bir ilişki yapısını ifade eder.
Hukuki Nitelikler
- Tasarruf İşlemi: Alacağın temliki bir tasarruf işlemidir, çünkü bu işlemle birlikte alacak hakkı, temlik edenin malvarlığından çıkarak temellük eden kişinin malvarlığına geçer.
- Soyutluk İlkesi: Alacağın devri, kendisine temel olan hukuki sebepten (örn. satış, bağışlama) ayrı ve bağımsızdır. Bu sebeple, temel hukuki işlem sakat olsa dahi, temlik işlemi geçerliliğini korur. Böyle bir durumda, alacağı devreden kişinin devralana karşı başvurabileceği hukuki yol, sebepsiz zenginleşme davasıdır.
- Mevcut Borcun Aktarımı: Temlik, var olan bir alacağın varlık ve tutarını üçüncü kişiye aktaran bir işlemdir; yeniden bir borç doğurmaz. Bu işlemle borç ilişkisinin konusu (objesi) değil, sadece alacaklı tarafı (süjesi) değişir.
2. Alacağın Temliki Sözleşmesinin Kurulması ve Koşulları
Alacağın temliki, temlik edenin tek taraflı bir hukuki işlemi değil, alacağını devreden ile onu edinen arasında yapılan iki taraflı bir sözleşmedir.
| Koşul | Açıklama | 
| Tarafların Anlaşması | Temlik işlemi, alacağı edinen kişinin (temlik olunan) açık veya örtülü rızasıyla tamamlanır. Kabul iradesi açıklanmadan önce üçüncü kişilerin alacak üzerinde elde ettiği haklar korunur. | 
| Yazılı Şekil Şartı | TBK m. 184 uyarınca, alacağın temliki sözleşmesinin geçerliliği sadece yazılı şekilde yapılmasına bağlıdır. Resmi şekil (kamusal biçim) zorunluluğu yoktur. | 
| Tasarruf Yetkisi | Devreden kişinin alacak üzerinde tasarruf yetkisi bulunmalıdır. Bu yetki yoksa (örneğin, alacak üzerinde paydaşlık durumu varsa), devralan iyi niyetli olsa bile devir geçerli olmaz. Tasarruf yetkisini kaybeden kişi, aynı alacağı ikinci kez devredemez. | 
| Devredilebilir Alacak | Kural olarak bütün alacaklar devredilebilir. Gelecekte doğacak bir alacağın devri de mümkündür; ancak bu durumda devredenin, alacak doğduğu anda tasarruf yetkisine sahip olması gerekir. | 
| Kısmi Temlik | Bir alacağın bölünebilmesi ve borçlunun durumunu aşırı ölçüde ağırlaştırmaması koşuluyla, bir kısmının devredilmesi mümkündür. | 
3. Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Özel Uygulama
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri, alacağın temliki kurumunun sıkça karşılaşıldığı bir alandır. Bu sözleşmelerde yüklenicinin edimini ifa etmesi karşılığında hak kazandığı bağımsız bölümleri, tapu devri gerçekleşmeden üçüncü kişilere satması özel bir hukuki durum yaratır.
- Hukuki Nitelendirme: Yüklenicinin, sözleşme uyarınca kendisine düşecek bir bağımsız bölümü adi yazılı bir sözleşmeyle üçüncü kişiye satması, tapulu bir taşınmaz satışı değil, TBK m. 183 ve devamında düzenlenen bir “alacağın temliki” işlemidir.
- Devredilen Hak: Bu işlemle yüklenici, o bağımsız bölüm yönünden arsa sahibine karşı sahip olduğu kişisel hakkı (mülkiyetin kendisine devredilmesini isteme hakkını) üçüncü kişiye temlik etmiş sayılır.
- Geçerlilik: Yüklenici ile üçüncü kişi arasındaki bu sözleşme, adi yazılı şekilde yapılmış olması koşuluyla hukuken geçerlidir. Taşınmaz satışı olarak nitelendirilerek geçersiz sayılamaz.
Üçüncü Kişinin Hak Talebinin Şartları
Temlik alan üçüncü kişinin, arsa sahibine karşı doğrudan bir talepte bulunabilmesi için kritik bir koşul bulunmaktadır:
- Yüklenicinin Edimini İfa Etmesi: Temlik alanın hak iddia edebilmesi için, öncelikle yüklenici tarafından kendisine temlik edilen hakkın arsa sahibi nezdinde gerçekleşmesi gerekir. Bu, yüklenicinin arsa sahibine karşı üstlendiği inşaatı bitirmesi veya eksik kalan kısmın paraya dönüştürülerek tamamlanacak kadar az bir boyutta olması anlamına gelir.
- Yüklenicinin Temerrüdünün Sonucu: Eğer yüklenici sözleşmedeki edimlerini yerine getirmezse, temlik alan üçüncü kişi, sözleşmenin tarafı olmayan arsa sahibinden herhangi bir talepte bulunamaz. Bu durumda üçüncü kişinin tek hukuki yolu, kendi sözleşmecisi olan yükleniciden tazminat istemektir.
4. Temlikin Hukuki Sonuçları
Alacağın temliki, hem taraflar hem de borçlu açısından önemli hukuki sonuçlar doğurur.
Devralan (Yeni Alacaklı) Açısından
- Alacak, devredenin kişiliğine özgü olanlar dışındaki tüm öncelik hakları ve bağlı haklar (örneğin işlemiş faizler) ile birlikte devralana geçer.
- Devralan, alacağın kendisine temlik edildiğini ve alacağın varlığını borçluya karşı kanıtlamakla yükümlüdür.
Devreden (Eski Alacaklı) Açısından
- Garanti (Tekeffül) Sorumluluğu: Alacağın bir ivaz (karşılık) karşılığında devredilmesi durumunda, kanun (TBK m. 191/I) devredene bir garanti borcu yükler. Bu kapsamda devreden, en azından alacağın temlik anındaki varlığından sorumludur.
- Bilgi ve Belge Verme Yükümlülüğü: Devreden, devralana alacak senedi ile elinde bulunan ispat araçlarını teslim etmek ve alacağını ileri sürebilmesi için gerekli bilgileri vermekle yükümlüdür.
- Yasal Temlikte Sorumsuzluk: Bir alacak yasa gereğince başkasına geçmişse, eski alacaklı alacağın varlığından ve borçlunun ödeme gücünden sorumlu değildir.
Borçlu Açısından
- Rıza ve Bilgi Gerekliliği: Devrin geçerli olması için borçlunun rızasına veya bilgisine gerek yoktur.
- Savunma Haklarının Korunması: Borçlu, temliki öğrendiği zaman temlik edene karşı sahip olduğu savunmaları (def’ileri) ve itirazları, alacağı devralan üçüncü kişiye karşı da ileri sürebilir. Eğer borçlunun itirazları doğrulanırsa, temlik işlemi geçerli olmaz.
- İyi Niyetli Ödeme: Borçlu, alacağın devredildiği kendisine bildirilmeden önce eski alacaklıya iyi niyetle ödeme yaparsa borcundan kurtulur. Bu kural, alacağın birden çok kez devredildiği durumlarda da geçerlidir.
- Çekişmeli Alacaklar: Kime ait olduğu çekişmeli olan bir alacağın borçlusu, ifadan kaçınabilir ve alacağın konusunu mahkemeye veya yetkili bir makama tevdi ederek borcundan kurtulur. Borçlu, alacağın çekişmeli olduğunu bilmesine rağmen ödeme yaparsa, doğacak sonuçlardan sorumlu olur.
YARGITAY KARARLARI
YARGITAY 3. HUKUK DAİRESİ E. 2024/1825 K. 2025/891 T. 17.2.2025 • TAŞINMAZIN TAPU DEVRİNİN YAPILMAMASINDAN KAYNAKLI RAYİÇ BEDELİN TAHSİLİ İSTEMİ ( Davacının Talep Ettiği Rayiç Değerin Yerinde Keşif ve Bilirkişi İncelemesi Yaptırılarak İfanın İmkansız Hale Geldiği Tarih Olan Dava Tarihi İtibariyle Belirlenmesi Kazanılmış Haklara Riayet Edilerek ve Yargılama Sırasında Yapılan Ödemenin Düşülmesi Suretiyle Menfi Zarar Saptanarak Sonucuna Göre Bir Hüküm Kurulması Gerektiği ) • YÜKLENİCİNİN PAYINA DÜŞEN TAŞINMAZIN ALACAĞIN TEMLİKİ YOLUYLA SATIN ALINMASI ( Davacının Talep Ettiği Rayiç Değerin Yerinde Keşif ve Bilirkişi İncelemesi Yaptırılarak İfanın İmkansız Hale Geldiği Tarih Olan Dava Tarihi İtibariyle Belirlenmesi Gereği ) • KAT KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİ GEREĞİ ( Belirlenmesi Kazanılmış Haklara Riayet Edilerek ve Yargılama Sırasında Yapılan Ödemenin Düşülmesi Suretiyle Menfi Zarar Saptanarak Sonucuna Göre Bir Hüküm Kurulacağı ) • KEŞİF ( Taşınmazın Tapu Devrinin Yapılmamasından Kaynaklı Rayiç Bedelin Tahsili İstemi – Mahkemece Davacının Talep Ettiği Rayiç Değerin Yerinde Keşif ve Bilirkişi İncelemesi Yaptırılması Gereği ) • MENFİ ZARAR ( Davacının Talep Ettiği Rayiç Değerin Yerinde Keşif ve Bilirkişi İncelemesi Yaptırılarak İfanın İmkansız Hale Geldiği Tarih Olan Dava Tarihi İtibariyle Belirlenmesi Kazanılmış Haklara Riayet Edilerek ve Yargılama Sırasında Yapılan Ödemenin Düşülmesi Suretiyle Menfi Zarar Saptanarak Sonucuna Göre Bir Hüküm Kurulması Zorunluluğu )
YARGITAY 7. HUKUK DAİRESİ E. 2024/3022 K. 2024/5755 T. 17.12.2024 • YÜKLENİCİDEN TEMLİK ALINAN KİŞİSEL HAKKA DAYALI TAPU İPTALİ VE TESCİL OLMAZ İSE TAZMİNAT İSTEMİ ( Yüklenici Tarafından Davacıya Karşı Ediminin Yerine Getirilmediği ve Mahkemenin de Kabulünde Olduğu Üzere Taşınmazın Kötü niyeti İspatlanamayan Diğer Davalıya Devredildiği ve Yüklenici Tarafından Taşınmazın Aynının Devredilme Olanağı Bulunmadığı Göz Önüne Alınarak Yüklenici Davalı Ltd. Şti.’ne Davacıya Tazminatla Yükümlü Olduğu ) • TAPU İPTALİ VE TESCİL OLMAZ İSE TAZMİNAT İSTEMİ ( Yükleniciden Temlik Alınan Kişisel Hakka Dayalı – Yüklenici Tarafından Davacıya Karşı Ediminin Yerine Getirilmediği ve Mahkemenin de Kabulünde Olduğu Üzere Taşınmazın Kötüniyeti İspatlanamayan Diğer Davalıya Devredildiği ve Yüklenici Tarafından Taşınmazın Aynının Devredilme Olanağı Bulunmadığı Göz Önüne Alınarak Yüklenici Davalı Ltd. Şti.’ne Davacıya Tazminatla Yükümlü Olacağı )
YARGITAY 7. HUKUK DAİRESİ E. 2023/4576 K. 2024/3937 T. 18.9.2024 • TAŞINMAZ SATIŞ VAADİ SÖZLEŞMESİNDEN KAYNAKLI ALACAK İSTEMİ ( Davalı Vekili Tarafından Dilekçesi Ekinde Alacağın Devri Başlıklı Temliknamenin İbraz Edildiği/Temliknamede Davacı Şirket Tarafından 1.780.299,81 TL Tutarındaki Alacağının Tamamının Bütün Ferileri İle Birlikte Devir ve Temlik Edildiğinin Yazılı Olduğu – Temlike Konu İcra Takibinin İse İlk Derece Mahkemesinin 25.12.2019 Tarihli İlamının İcrasına İlişkin Olduğu/HMK 125. Md.sinde Düzenlenen 3.Kişiye Devri Hükümlerine Göre Davacının Taraf Sıfatı Yönünden Bir Değerlendirme Yapılıp Karar Verileceği ) • DAVA KONUSUNUN DEVRİ ( Davalı Vekili Tarafından Dilekçesi Ekinde Alacağın Devri Başlıklı Temliknamenin İbraz Edildiği/Temliknamede Davacı Şirket Tarafından 1.780.299,81 TL Tutarındaki Alacağının Tamamının Bütün Ferileri İle Birlikte Devir ve Temlik Edildiğinin Yazılı Olduğu – Temlike Konu İcra Takibinin İse İlk Derece Mahkemesinin 25.12.2019 Tarihli İlamının İcrasına İlişkin Olduğu/HMK 125. Md.sinde Düzenlenen 3.Kişiye Devri Hükümlerine Göre Davacının Taraf Sıfatı Yönünden Bir Değerlendirme Yapılıp Karar Verilmesi Gerektiği )
YARGITAY 3. HUKUK DAİRESİ E. 2023/2368 K. 2024/1953 T. 12.6.2024 • ALACAĞIN TEMLİKİ SÖZLEŞMESİNE DAYALI OLARAK YERİNDE GETİRİLEN EDİM BEDELİNİN TAHSİLİ İÇİN BAŞLATILAN TAKİBE VAKİ İTİRAZIN İPTALİ İSTEMİ ( Dosya Davacısı İle Dava Dışı Şirket Arasında İmzalanan “Hafriyat ve Alacağın Devri Sözleşmesi”nin Geçerli Olduğu/Mahkemece Geçerli Olan Sözleşme Uyarınca İnceleme ve Değerlendirme Yapılarak Sonucuna Göre Karar Verilmesi Gerektiği ) • ALACAĞIN DEVRİ SÖZLEŞMESİ ( Alacağın Temliki Sözleşmesine Dayalı Olarak Yerinde Getirilen Edim Bedelinin Tahsili İçin Başlatılan Takibe Vaki İtirazın İptali İstemi – Mahkemece Geçerli Olan Davacı İle Dava Dışı Şirket Arasında İmzalanan “Hafriyat ve Alacağın Devri Sözleşmesi” Uyarınca İnceleme Yapılarak Sonucuna Göre Karar Verilmesi Gereği/Sözleşme Geçersiz Sayılarak Davalı Belediyenin Pasif Husumeti Bulunmadığından Bahisle Davanın Reddine Karar Verilmesinin Hatalı Olduğu )
YARGITAY 7. HUKUK DAİRESİ E. 2024/179 K. 2024/2267 T. 29.4.2024 • ECRİMİSİL ALACAĞI İSTEMİ ( Mahkemece Davacı Vekilinin Dayanağı Olan Temlik Sözleşmesine İtibar Edilerek Toplanmış ve/veya Toplanacak Deliller Hep Birlikte Değerlendirilmek Suretiyle ( Ecrimisil Talebi Hakkında ) Karar Verilmesi Gerektiği ) • ALACAĞIN DEVRİ ( Yerleşik Yargıtay İçtihatlarına Göre Ecrimisil Alacağı Mülkiyetin Aynına Sıkı Sıkıya Bağlı Bir Hak Olmadığı – Alacağın Temliki Her Şeyden Önce Asıl Hakkı Yani Alacak Hakkı ve Buna Bağlı Feri Hakları Kapsamakta Olup Bu Bağlamda Ecrimisil Alacağının Temliki de TBK’da Düzenlenen “Alacağın Devri” Kapsamında Değerlendirilecek Bir Alacak Olduğu ve Devrinin Mümkün Olduğu ) • ECRİMİSİL ALACAĞININ TEMLİKİ MÜMKÜN OLDUĞU ( Mahkemece Davacı Vekilinin Dayanağı Olan Temlik Sözleşmesine İtibar Edilerek Toplanmış ve/veya Toplanacak Deliller Hep Birlikte Değerlendirilmek Suretiyle ( Ecrimisil Talebi Hakkında ) Karar Verileceği )
YARGITAY HUKUK GENEL KURULU E. 2024/14-43 K. 2024/76 T. 7.2.2024 • TAPU İPTALİ VE TESCİL DAVASI ( Yükleniciye Yapılan Devirden Sonra Dairenin Davacıya Harici Satış Sözleşmesiyle Satılması Alacağın Temliki Mahiyetinde Olup Davacının Daire Bedelini Ödediği Davacı Vekilinin İnşaatın Tamamlanmasıyla Dairenin Davalı Tarafından Müvekkiline Fiilen Teslim Edildiğini Elektrik Aboneliğinin Bulunduğunu ve DASK Poliçesi İmzalandığını Söz Konusu Dairenin Müvekkili Tarafından Kullanıldığını Belirttiği/Davacıya Yapılan Daire Satışının Geçerli Kabul Edilmesi Gereği – Özel Daire Kararına Uyulması Gerekirken Direnme Kararı Verilmesinin Hatalı Bulunduğu ) • HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI YASAĞI ( Tapu İptali ve Tescil Davası – Harici Yapılan Sözleşmenin Her İki Tarafının Edimlerini Tamamıyla İfa Ettiği ve Harici Sözleşmeye Geçerlilik Tanınmayarak Tapunun Davacıya Devredilmemesinin Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağına Aykırılık Teşkil Edeceğinden Davacıya Yapılan Daire Satışının Geçerli Kabulü Gerektiği )
YARGITAY HUKUK GENEL KURULU E. 2023/6-293 K. 2024/107 T. 14.2.2024 • TAPU İPTALİ VE TESCİL ( Mahkemece Yüklenicinin Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Doğan Şahsi Hakkını Temlik Alan Davacı Karşı Davalının Davalı Karşı Davacı Yüklenici Şirkete Ödemekle Yükümlü Olduğu Bakiye Bedel İle Davalı Arsa Sahiplerine Karşı Yüklenicinin Eksik Bıraktığı İşlerin Tamamlanması Ya da Bedelinin Depo Edilmesi Karşılığında Asıl ve Karşı Davadaki Talepler Hakkında Birlikte İfa Kuralı Gereğince Karar Verilmesi Gereği ) • BİRLİKTE İFA KURALI ( Tapu İptali ve Tescil – İlk Derece Mahkemesince Yapılan Keşif Sonucu Bilirkişi Heyetinden Alınan Raporda Sözleşme Konusu Parsel Üzerinde Bulunan Binanın Bitmiş Vaziyette Olduğu İnşaata İlişkin Yapı Kullanma İzin Belgesinin 04.04.2018 Tarihinde Alındığı Yapının Tamamlanma Seviyesinin % 99,40 Oranında ve Eksik İşlerin Bedelinin de 500,00 TL Olduğu Belirlenmekle İnşaatın Getirildiği Seviye Davalı Arsa Sahipleri Tarafından Reddedilemeyecek Bir Seviyede Olduğundan Mahkemece TBK 97. Maddesi Gereğince “Birlikte İfa Kuralı” Gözetilerek Yapılacak İnceleme ve Değerlendirme Neticesinde Hâsıl Olacak Sonuca Göre Hüküm Kurulması Gereği ) • SÖZLEŞMENİN RESMİ ŞEKLE UYULMADAN YAPILMASI ( Mahkemece Yüklenicinin Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Doğan Şahsi Hakkını Temlik Alan Davacı Karşı Davalının Davalı Karşı Davacı Yüklenici Şirkete Ödemekle Yükümlü Olduğu Bakiye Bedel İle Davalı Arsa Sahiplerine Karşı Yüklenicinin Eksik Bıraktığı İşlerin Tamamlanması Ya da Bedelinin Depo Edilmesi Karşılığında Asıl ve Karşı Davadaki Talepler Hakkında Birlikte İfa Kuralı Gereğince Karar Verilmesi Gereği )
YARGITAY 3. HUKUK DAİRESİ E. 2022/8277 K. 2024/502 T. 7.2.2024 • SATIŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ İLE ALACAK VE TAZMİNAT İSTEMİ ( Dava Dışı Mal Sahibi TOKİ ile Davacı Müteahhit Şirket Arasında Sözleşme İmzalandığı ve Sözleşmeye Konu Bağımsız Bölümün Satış Sözleşmesi ile Davalıya Satıldığı Anlaşıldığı/Bu İşlem BK Md.162 vd Maddelerine Göre Alacağın Temliki Hükmünde Olup Geçerli Olduğundan Mahkemece Satış Sözleşmesinin Geçerli Olduğu Kabul Edilerek Değerlendirme Yapılması Gerekirken Sözleşmenin Geçersiz Olduğundan Bahisle Hüküm Kurulmasının Usul ve Yasaya Aykırı Olduğu ) • İYİ NİYET ( Taraflar Arasında Düzenlenen Sözleşmede Yer Alan Düzenleme Gereğince Davacı Taraf Bakiye Borcun Ödenmediğinden Bahisle Sözleşmeyi Feshettiğini Beyan Ederek Davayı Açmış ise de Davacı Talebinin Davacının Taşınmazın Ödenmeyen Bakiye Bedelini Tahsil Etmek İçin İcra Takibi Başlattıktan Sonra ve Borçlu Tarafından Ödemeler Devam Ederken Üstelik Yapılan Ödemelerin Toplamının Satış Bedelinin %88 Olduğunun Bilirkişi Raporu ile Tespit Edilmesi Karşısında TMK Md.2’deki Dürüst Davranma ve Md.3’teki İyi Niyet İlkelerine Aykırı Olduğunun Kabulü Gerektiği ) • SÖZLEŞMEYİ DEVAM ETTİRMEYE YÖNELİK BEYAN ( Dosyanın İncelenmesinde Davacı Vekili Tarafındın Dilekçeyle Ara Karardan Dönülmesinin İstendiği Belirtilmiş Olup Beyan Dilekçesinde Sehven Davalı Olarak Yazılı Görüldüğü Olayda Mahkemece Sehven Davalı Olarak Yazılan Beyan Dilekçesi Davalı Tarafça Verilmiş Olarak Kabul Edilmek Suretiyle Ara Karardan Dönülmüş ise de Davalının Her Aşamada Sözleşmeyi Devam Ettirmeye Yönelik Beyanlarda Bulunduğunun Göz Ardı Edilmesinin Hatalı Olduğu ) • SÖZLEŞMENİN GEÇERLİ OLMASI ( ve Davacının Sözleşmeyi Devam Ettirme Yönünde İşlemlerde Bulunması Bu Yönde Bakiye Bedelin Tahsili İçin İcra Takibini Başlatması Ve Davalı Tarafından Satış Bedelinin %88 Oranında Bir Ödeme Yapılması Mahkemece Önce Depo Kararı Verilip Sonra Hatalı Olarak Davacı Tarafından Verilen Dilekçeye İstanaden Ara Karardan Dönülmesi Nedeniyle Mahkemece Satış Bedelinin Ödenmeyen Kısmı Depo Etmesi Yönünde Davalı Tarafa Kesin Süre Verilip Sonucuna Göre Karar Verilmesi İçin Hükmün Bozulması Gerektiği )
YARGITAY 6. HUKUK DAİRESİ E. 2023/1852 K. 2024/501 T. 5.2.2024 • TAPU İPTALİ VE TESCİL İSTEMİ ( Dava Konusu Taşınmaz Teminat Dairesi Olduğundan Bu Davada Tüm Arsa Sahiplerinin Hukuki Durumu Etkileneceği – Bu Nedenle Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmeleri Uyarınca Diğer Arsa Maliklerinin Davalı Olarak Davada Yer Alması Sağlanması Gerektiği ) • EKSİK İŞLER ( Bilirkişi Raporunda Davalı Arsa Sahibince İleri Sürülen Yükleniciden Eksik İmalat Bedeli ve Kira Alacaklarına İlişkin Kesinleşmiş Mahkeme Kararları Olduğu İskan Alınmadığı İtirazları Tartışılmadığı – Eksik İşlere İlişkin Sadece Davacı Hissesine Düşen Kısım Değil Eksik Bedelin Tamamının Depo Ettirilmesi Gerektiği Ancak Bu Durumda Yüklenicinin Arsa Sahiplerine Karşı Edimini Tamamladığı Kabul Edilebileceği/Davanın Açıldığı Tarihte Yüklenici Edimlerini Tam Olarak Yerine Getirmediğinden Arsa Sahiplerinin Yüklenici Halefi Olan Davacıya Karşı Kira Alacağından Sorumlu Olmayacağı ) • İSKAN ALINMASI ( İlgili Belediye Başkanlığı’na Müzekkere Yazılarak Dava Konusu İnşaata İskan Verilmesinin Mümkün Olup Olmadığı Verilmesi Mümkün ise Bunun Koşulları ve Yapılması Gereken İşlemlerin Nelerden İbaret Olduğunun Sorulması Gerektiği ) • DEPO EDİLECEK BEDELİN TESPİTİ ( İskan Alımı İçin Ödenmesi Gereken Masraf SGK ve Diğer Kurumlara Borçlar ile Eksik Bedel ve Kira Alacağına İlişkin Mahkeme Kararları da Dikkate Alınarak Depo Edilecek Bedelin Bulunması Mahkemece Depo Edilecek Bedel Bulunduktan Sonra Davacıya Bedelin Depo Edilmesi Konusunda Süre Verilmesi ve Sonucuna Göre Bir Karar Verilmesi Gerektiği )
YARGITAY 1. HUKUK DAİRESİ E. 2022/7582 K. 2023/6382 T. 8.11.2023 • VEKALET GÖREVİNİN KÖTÜYE KULLANILMASI HUKUKİ NEDENİNE DAYALI TAPU İPTALİ VE TESCİL ( Yargılama Sırasında Temlik Sözleşmesi İle Dava Konusu Alacağın Devralındığı Bildirilmekle Mülkiyetin Nakline İlişkin TMK 706 TBK 237 ve Tapu Kanunu’nun 26. Maddeleri Dikkate Alındığında Temlik Sözleşmesinin Yasal Olduğunu ve Hukuki Sonuç Doğuracağını Söyleyebilme Olanağı Olmadığı/Bu Nedenle Temlik Alanın Davada Yasal Açıdan Sıfatının Varlığı Kabul Edilemeyeceği ) • TEMLİK SÖZLEŞMESİ ( Tapu İptali ve Tescil – Tapu Sicilinde Tasarruf Yetkisi Bulunmayan Davacıların Yaptığı Temlik Sözleşmesi İle Mülkiyet veya Ayni Hakkını Temlik Alana Kazandırdığının Kabul Edilemeyeceğinin Gözetilmesi Gerekirken Temlik Alanın Davacı Taraf Yerine Geçtiği Kabul Edilmek Suretiyle Yargılama Yapılıp Karar Verilmesinin İsabetsiz Olup Bozmayı Gerektirdiği )
Av. İltan EKMEKÇİOĞLU


