Taksirle Yaralama Suçu ve Türk Ceza Kanunu Madde 89
Taksirle yaralama
Madde 89- (1) Taksirle başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.
(2) Taksirle yaralama fiili, mağdurun;
- a) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflamasına,
- b) Vücudunda kemik kırılmasına,
- c) Konuşmasında sürekli zorluğa,
- d) Yüzünde sabit ize,
- e) Yaşamını tehlikeye sokan bir duruma,
- f) Gebe bir kadının çocuğunun vaktinden önce doğmasına,
Neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza, yarısı oranında artırılır.
(3) Taksirle yaralama fiili, mağdurun;
- a) İyileşmesi olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesine,
- b) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin yitirilmesine,
- c) Konuşma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasına,
- d) Yüzünün sürekli değişikliğine,
- e) Gebe bir kadının çocuğunun düşmesine,
Neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza, bir kat artırılır.
(4) Fiilin birden fazla kişinin yaralanmasına neden olması halinde, altı aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(5) (Değişik: 6/12/2006 – 5560/5 md.) Taksirle yaralama suçunun soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlıdır. Ancak, birinci fıkra kapsamına giren yaralama hariç, suçun bilinçli taksirle işlenmesi halinde şikâyet aranmaz.
Taksirle Yaralama Nedir?
Taksirle yaralama suçu, failin kasten değil, ihmal, dikkatsizlik, tedbirsizlik veya meslekte yetersizlik gibi nedenlerle bir kişinin beden veya ruh sağlığına zarar vermesi durumunda ortaya çıkar. Bu suçun temel özelliği, failin hareketinin sonuçlarını öngörmemiş olmasıdır.
Taksirle yaralama suçunun doğması için:
- Fiilin Hukuka Aykırı Olması: Failin gerçekleştirdiği davranışın hukuka aykırı olması gerekir.
- Taksir Unsuru: Failin gerekli dikkat ve özeni göstermemesi, olayın oluşumunda temel etkendir.
- Sonuç: Bir kimsenin beden bütünlüğünün zarar görmesi veya sağlığının bozulması gerekir.
- Nedensellik Bağı: Failin kusurlu davranışı ile meydana gelen zarar arasında doğrudan bir bağ bulunmalıdır.
Türk Ceza Kanunu Madde 89
TCK Madde 89, taksirle yaralama suçunu şu şekilde düzenler:
- Temel Suç Tipi: Bir kimsenin, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranışı nedeniyle bir başkasının vücut bütünlüğünün zarar görmesine sebebiyet verilmesi.
- Ağırlaştırıcı Sebepler:
- Fiil, mağdurun duyularından veya organlarından birinin işlevini kaybetmesine neden olmuşsa,
- Mağdurun konuşma veya çocuk yapma yeteneği etkilenmişse,
- Mağdurda sürekli hastalık, bitkisel hayata girme durumu ya da ölümcül sonuç doğuran bir yaralanma oluşmuşsa.
- Ceza Miktarları: Suçun basit halinden, ağırlaştırılmış hallerine kadar değişen oranlarda hapis veya adli para cezası öngörülmüştür.Taksirle Yaralama Suçunun Unsurları
- Fail ve Mağdur:
Taksirle yaralama suçunun faili, herkes olabilir. Mağdur da herkes olabilir; yaş, meslek veya sosyal statü gibi faktörler bu suçun oluşumunu etkilemez. - Hareket:
Failin dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı bir davranışta bulunması gerekir. Bu davranış, genellikle ihmal, dikkatsizlik veya tedbirsizlik sonucu ortaya çıkar. - Sonuç:
Suçun gerçekleşmesi için bir kişinin fiziksel veya ruhsal zarar görmesi şarttır. Örneğin, trafik kazasında bir yayaya çarpılması sonucunda meydana gelen yaralanma bu kapsama girer. - Nedensellik Bağı:
Failin davranışı ile meydana gelen sonuç arasında doğrudan bir ilişki bulunmalıdır. Örneğin, bir doktorun ameliyat sırasında dikkat eksikliği nedeniyle bir organın zarar görmesine yol açması taksirle yaralama suçuna örnektir.
Taksirle Yaralama Suçunda Ceza Miktarları
TCK 89. maddeye göre cezalar şu şekilde belirlenir:
- Temel Hal:
- Hafif yaralanmalar için üç aydan bir yıla kadar hapis veya adli para cezası verilir.
- Ağırlaştırılmış Haller:
- Duyular veya organlardan birinin işlevinin yitirilmesi: Bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası.
- Konuşma veya üreme yeteneğinin kaybı: Aynı şekilde bir yıldan üç yıla kadar hapis.
- Sürekli hastalık veya bitkisel hayata girme durumu: İki yıldan beş yıla kadar hapis cezası.
- Birden fazla kişinin yaralanması durumunda ceza artırılır.
Taksirle Yaralama Suçunun Ağırlaştırıcı Sebepleri
Bazı durumlarda, taksirle yaralama suçunun cezası artırılır:
- Birden Fazla Mağdurun Yaralanması: Failin birden fazla kişinin zarar görmesine neden olması durumunda, ceza artırılır.
- Mesleki Dikkat ve Özen Yükümlülüğüne Aykırılık: Özellikle doktorlar, mühendisler gibi mesleki özen gerektiren alanlarda görev yapan kişilerin bu yükümlülüğü ihlal etmesi durumunda, ceza artırılabilir.
- Kamu Görevine Ait Bir Eylem Nedeniyle Suç İşlenmesi: Örneğin, bir kamu görevlisinin dikkatsizlikle bir kişiye zarar vermesi halinde ceza ağırlaştırılabilir.
Taksirle Yaralama Suçunun Hukuki Süreci
- Şikayet ve Soruşturma:
Taksirle yaralama suçu, genellikle mağdurun şikayeti üzerine soruşturulabilir. Ancak kamu düzenini etkileyen durumlarda re’sen soruşturma da yapılabilir. - Yargılama:
Suçun oluştuğu mahkeme, sulh ceza veya asliye ceza mahkemesi olabilir. Yargılama sürecinde, failin kusur oranı, meydana gelen zararın boyutu ve olayın şartları detaylı bir şekilde değerlendirilir. - Cezanın Ertelenmesi ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB):
Taksirle yaralama suçu, hafif sonuçlarla sınırlı kaldığında, cezanın ertelenmesi veya hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararları verilebilir.
Örneklerle Taksirle Yaralama Suçu
- Trafik Kazası:
Bir sürücünün trafik kurallarına uymaması nedeniyle bir yayaya çarpması ve yaralanmaya sebep olması. - Meslek Hatası:
Bir doktorun ameliyat sırasında dikkat eksikliği nedeniyle hastanın kalıcı bir zarar görmesine neden olması. - İhmal:
İnşaat alanında yeterli güvenlik önlemlerinin alınmaması nedeniyle bir işçinin yaralanması.
Sonuç ve Değerlendirme
Taksirle yaralama suçu, kişilerin günlük yaşamda dikkat ve özen yükümlülüğüne ne denli önem vermesi gerektiğini hatırlatan bir düzenlemedir. Bu suç tipi, kasıt unsuru taşımadığı için failin niyetinden çok, olayın sonuçları ve kusur oranı dikkate alınır.
Türk Ceza Kanunu’nun 89. maddesi, hem mağdurları korumayı hem de faillerin cezalandırılmasını sağlayarak toplum düzenini ve bireylerin güvenliğini temin etmeyi amaçlar. Gerek bireylerin gerekse kurumların bu tür durumların önlenmesi için gerekli tedbirleri alması büyük önem taşır.
Sonuç olarak, taksirle yaralama suçu, hayatın birçok alanında ortaya çıkabilecek bir suç tipi olup, hem hukuki hem de toplumsal açıdan önemli bir yere sahiptir. Dikkat ve özen yükümlülüğüne riayet edilmesi, hem bireylerin hem de toplumun zarar görmesini engelleyecek temel bir ilkedir.